b) KAT KARŞILIĞI
TEMLİK (DEVİR)
Ülkemiz özellikle 1950 ' li yıllardan sonra
süratli bir kentleşme sürecine girmiş , bu süreç ,
bina yapımındaki artışı da beraberinde getirmiştir.
Özellikle kent merkezlerinde bina yapımına elverişli
arsaların sınırlı oluşu , arsa fiyatlarının hızlı
bir şekilde artmasına neden olmuştur. Bir taraftan
kent nüfusunun hızlı artışıyla grek barınma ve
gerekse ekonomik faaliyetlerin yürütülmesi , bina
yapımını zorunlu hale getirirken bir taraftan da
arsa fiyatları hızla yükselmektedir. İşte bu ikili
olgu , kat karşılığı temlik sözleşmesi tipini
doğurmuştur. Böylece binayı yapacak olan (müteahhit)
, yüksek bir arsa bedeli ödemekten kurtularak ,
parasal kaynaklarını bina yapımına yönlendirmekte ,
aynı zamanda arsa sahibi de en iyi bir şekilde
değerlendirebilmektedir
Kat karşılığı temlik işlemi , borçlar kanunumuzda
açıkça yer almamıştır. Uygulamalarda kat karşılığı
temlik sözleşmeleri söz konusu yasada yer alan satış
ve istisna akitleri unsurlarını birlikte içeren ,
karma bir akit olarak değerlendirilmektedir.
Kat karşılığı temlikte arsa sahiplerince satış
bedeli alınmamakta buna karşılık devralan
(müteahhit) tarafından da bina inşa edilmektedir.
İşlemi
Kat karşılığı temlik resmi şekle tabi olup , resmi
şekilde tapu sicil müdürlüğünce resmi senet
düzenlenmesidir.
Uygulamada sıkça karşılaşılan noterlerce
düzenlenmiş kat karşılığı inşaat hakkı
sözleşmelerine dayanılarak , mülkiyet devri mümkün
değildir. Tapu Sicil Tüzüğüne göre bu tür
sözleşmeler sadece tapu kütüğüne şerh
verilebilmektedir.
Kat karşılığı temlik işleminde , temlikle konu
taşınmaz üzerine bina arsa edilecek arsalardır.
Genelde taşınmazlar bu nitelikte olmakla birlikte ,
bina vasfındaki taşınmazlarında temlike konu olması
kanımızca mümkündür. Kat karşılığı temlikle taşınmaz
maliki veya malikleri taşınmazların belli bir payını
, Müteahhit tarafından yapılacak inşaata karşılık
olarak devredeceklerdir. Bu devirde açıkça bir bedel
söz konusu olmayıp bedel karşılığı olarak müteahhit
tarafından bina yapımı üstlenilmektedir. Yapılacak
binanın ne kadarının arsa sahibine verileceği , ne
kadarının müteahhit üzerinde kalacağı yine binanın
ne şekilde yapılacağı gibi diğer hususlar ,
taraflarca noterde düzenlenen kat karşılığı inşaat
hakkı sözleşmelerinde yer almaktadır. Tapu sicil
müdürlüğünce düzenlenecek resmi senetlerde inşaat
sözleşmelerinde atıf yapılabilecektir.
|
